تاریخچه چرم در جهان و ایران
تاریخچه چرم در جهان
تاریخ و قدمت چرم طبیعی به سال های بسیار دور باز میگردد. با بررسی تاریخچه چرم در جهان میتوان به این حقیقت دست یافت که انسانهای اولیه با شکار حیوانات از گوشتشان تغذیه مینمودند. با گسترش نیاز های بشر به مرور از پوست حیوانات برای تولید کفش، لباس و چادر جهت اسکان استفاده شد. آثار و نقاشی‌های مصریان در غارها از این موضوع خبر میدهد که قدمت چرم به ۵۰۰۰ سال پیش از میلاد برمیگردد.
این ماده با ارزش از پوست حیواناتی چون گاو، بز، گوسفند، گرگ، گوزن، اسب، روباه، خرگوش و حتی مار، تمساح و ماهیها به دست می‌آید. اما بیشتر چرمها از پوست گاو، گوسفند و بز تهیه می‌شد و در ابتدا کاربرد چرم برای محافظت انسان در برابر سرما و گرما بود. به مرور برای تولید پوشاک استفاده شد. با تکامل انسان ها استفاده از چرم نیز تکامل یافت و چرم خام تبدیل به زره های جنگی، چکمه، صندلی، چادر و جواهرات شد.
هر چه زمان می‌گذشت، چرم نیز در زندگی انسان جایگاه مهم‌تری پیدا می‌کرد. به تدریج کفش چرمی، دستکش چرم، بالاپوش‌های چرمی و لوازم جنگی به طور گسترده رشد کرده و در دسترس مردم بیشتری قرار می‌گرفت.
شروع تجارت چرم به یونانیان باستان برمیگردد که به دباغی چرم در آن زمان معروف بودند. رومی‌ها نیز تحت تاثیر فعالیت یونانیان شروع به استفاده از چرم در زمینه‌هایی همچون؛ کفش، لباس و تجهیزات نظامی از قبیل سپر و زین کردند و بدین ترتیب بود که چرم و موارد استفاده از آن جهانی شد.
با گذشت زمان کم کم علاقه و تقاضا برای چرم آن‌قدر افزایش پیدا کرد که حتی چرم‌های مصنوعی که از ترکیب پلاستیک و چرم تهیه می‌شوند پا به عرصه صنعت پوشاک گذاشته و تولید محصولات پوشیدنی یا سایر لوازم گسترش پیدا کرد.
فرآیند تولید چرم
در گذشته تولید چرم به صورت سنتی صورت می‌گرفت، پوست‌های تازه حیوانات در آفتاب خشک می‌شدند و برای نرم شدن، پوست را می‌کوبیدند و با نمک زدن و دود دادن کیفیت آن را حفظ می‌کردند، امروزه فرآیند تولید چرم شامل سه مرحله اساسی پیش رو میباشد: آماده‌سازی برای دباغی چرم ، دباغی کردن و پرداخت.
تاریخچه چرم در ایران
تولید انواع پوست و چرم و همچنین تجارت‌های مربوط به آن در دوره عباسی در سراسر قلمرو اسلامی پر رونق بود. به هنر چرم‌سازی سنتی در ایران سراجی گفته میشود. از این هنر در تولید انواع کفش، کمربند، کیف زیورآلات، زین اسب و تزیین صندوق‌های قدیمی استفاده می‌شد و به اشخاصی که به این هنر مشغول بودند، سراج می‌گفتند. نوشته‌هایی از خواجه رشید الدین که پس از حمله مغول ب جا مانده نشان میدهد که تجارت پوست وچرم در ایران پر رونق بوده است. در دوره تیموری از چرم برای جلد کردن کتاب و ساخت جلدهای ضربی استفاده بسیاری می‌شد و در دوره قاجار، همدان مرکز اصلی تولید چرم بوده که به «چرم‌همدانی» معروف بوده‌است و از پوست گوسفند تهیه می‌شد. در سال ۱۲۶۷ از جمله کارهایی که امیر کبیر به نمایشگاهی در لندن فرستاد، پوست بوده است. علاوه بر همدان، شهرهای تبریز و اصفهان نیز در تولیدچرم نقش بسیاری داشته‌اند. اولین کارخانه چرم‌سازی ایران در سال ۱۳۰۸ شمسی در شهر تبریز بنا شد و پس از آن در همدان، تهران و اصفهان نیز کارخانه‌هایی تأسیس گردید. تولید چرم سنتی در ایران سال‌ها به روال قدیمی خود یعنی روش‌های سنتی دباغی ادامه پیدا کرد. اما با پیشرفت تکنولوژی و توسعه ماشین روش‌های سنتی دباغی به تدریج کنار رفت و صنعتی شدن تولیدچرم سرعت رشد این صنعت را افزایش داد. به این ترتیب صنعت چرم ایران به طور قابل توجهی رونق پیدا کرد.
با سلام بسیار مفید بود ممنون از شما